Utrata zdolności do pracy i konieczność korzystania ze świadczenia rehabilitacyjnego to trudna sytuacja dla każdego pracownika. Poznaj swoje prawa i dowiedz się, jakie kroki możesz podjąć, aby zabezpieczyć swoją przyszłość zawodową.
Co to jest świadczenie rehabilitacyjne i jak długo trwa?
Świadczenie rehabilitacyjne stanowi formę wsparcia finansowego dla osób, które wykorzystały okres zasiłku chorobowego (182 dni, a przy gruźlicy lub ciąży – 270 dni), ale wciąż nie mogą wrócić do pracy. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie pracownikowi ukończenia procesu rehabilitacji i zwiększenie szans na powrót do aktywności zawodowej.
Świadczenie może być przyznane maksymalnie na 12 miesięcy. ZUS może zdecydować o przyznaniu go jednorazowo lub podzielić na krótsze okresy, w zależności od stanu zdrowia beneficjenta. Okres pobierania świadczenia wlicza się do stażu pracy, co wpływa na przyszłe świadczenia emerytalne i nagrody jubileuszowe.
Warunki przyznania świadczenia rehabilitacyjnego
Aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne, musisz spełnić następujące warunki:
- wykorzystać pełny okres zasiłku chorobowego
- pozostawać niezdolnym do pracy
- uzyskać pozytywną prognozę powrotu do zdrowia od lekarza orzecznika ZUS
- złożyć wniosek ZNp-7 najpóźniej 6 tygodni przed końcem zasiłku chorobowego
- dostarczyć dokumentację medyczną i zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9)
Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego
| Okres pobierania | Wysokość świadczenia |
|---|---|
| Pierwsze 90 dni | 90% podstawy wymiaru |
| Kolejne miesiące | 75% podstawy wymiaru |
| Wypadek przy pracy/choroba zawodowa/ciąża | 100% podstawy wymiaru przez cały okres |
Ochrona przed zwolnieniem podczas świadczenia rehabilitacyjnego
Pracownik na świadczeniu rehabilitacyjnym podlega ochronie przed zwolnieniem przez pierwsze 3 miesiące. W tym czasie pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z powodu przedłużającej się nieobecności.
Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę?
Po upływie 3 miesięcy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę. Szczególne przypadki rozwiązania umowy obejmują:
- zatrudnienie krótsze niż 6 miesięcy i niezdolność do pracy przekraczająca 3 miesiące
- niezdolność do pracy trwającą dłużej niż łączny okres pobierania wynagrodzenia, zasiłku i świadczenia przez pierwsze 3 miesiące
- konsultację z zakładową organizacją związkową przed podjęciem decyzji o zwolnieniu
Co zrobić po zwolnieniu z pracy na świadczeniu rehabilitacyjnym?
Podczas pobierania świadczenia rehabilitacyjnego nie musisz rejestrować się jako osoba bezrobotna. Warto jednak już teraz zaplanować kolejne działania. Zbierz dokumentację medyczną i zaświadczenia lekarskie – będą potrzebne przy ubieganiu się o dalsze świadczenia. Rozpocznij formalności związane z kolejnymi etapami wsparcia około 6 tygodni przed zakończeniem obecnego świadczenia.
Możliwości kontynuacji świadczenia
W przypadku braku możliwości powrotu do pracy ze względów zdrowotnych, istnieją różne ścieżki działania. Przedłużenie świadczenia rehabilitacyjnego wymaga ponownej oceny lekarza orzecznika ZUS, jednak pamiętaj, że maksymalny okres jego pobierania wynosi 12 miesięcy.
Jeśli wykorzystałeś limit świadczenia rehabilitacyjnego, możesz ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Aby rozpocząć procedurę, należy:
- złożyć wniosek ERN w ZUS
- dołączyć kompletną dokumentację medyczną
- dostarczyć zaświadczenie OL-9 od lekarza prowadzącego
- przejść badanie u lekarza orzecznika ZUS
- złożyć dokumenty przed końcem okresu świadczenia rehabilitacyjnego
Alternatywne formy wsparcia po zwolnieniu
Gdy nie kwalifikujesz się do przedłużenia świadczenia rehabilitacyjnego ani renty, warto rozważyć inne dostępne opcje wsparcia:
- rejestracja w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna (możliwość pobierania zasiłku przy spełnieniu warunków stażowych)
- korzystanie z programów aktywizacji zawodowej (szkolenia, staże, dofinansowanie do działalności gospodarczej)
- ubieganie się o świadczenia z pomocy społecznej (zasiłek okresowy, zasiłek celowy)
- wsparcie dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności (dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych, sprzętu specjalistycznego)
- programy PFRON wspierające aktywizację zawodową, w tym dopłaty do wynagrodzeń dla pracodawców
Warto skonsultować swoją sytuację z pracownikiem socjalnym lub doradcą z powiatowego centrum pomocy rodzinie, którzy pomogą w doborze odpowiednich form wsparcia.
