Zmiany w systemie podatkowym wprowadzone przez Polski Ład znacząco wpłynęły na możliwości odliczania składki zdrowotnej. Sprawdź, jakie zasady obowiązują w 2024 roku i dowiedz się, czy możesz skorzystać z ulg podatkowych związanych ze składką zdrowotną.
Odliczenie składki zdrowotnej od podatku w 2024 roku
W 2024 roku większość podatników nie ma możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego. Wyjątek stanowią przedsiębiorcy rozliczający się według podatku liniowego, którzy mogą odliczyć składkę zdrowotną w pełnej wysokości od zobowiązania podatkowego w latach 2024/2025.
Zmiany w odliczeniach składki zdrowotnej w 2024 roku
Od 1 stycznia 2022 roku wprowadzono fundamentalne zmiany w systemie odprowadzania i odliczania składki zdrowotnej. Dla większości podatników składka zdrowotna nie może być uznawana za koszt uzyskania przychodu ani odliczana od podatku. Rekompensatą miały być:
- podwyższona kwota wolna od podatku – 30 000 zł
- obniżona stawka podatku dochodowego – 12% dla dochodów do 120 000 zł
- brak możliwości odliczenia 7,75% podstawy wymiaru składki (jak było do końca 2021 roku)
Maksymalna kwota odliczenia składki zdrowotnej
Minimalna składka zdrowotna w 2024 roku wynosi 9% i jest liczona od kwoty 4.242 zł.
| Przychód roczny | Podstawa naliczenia | Miesięczna składka |
|---|---|---|
| do 60 000 zł | 4 660,71 zł (60% przeciętnego wynagrodzenia) | 419,46 zł |
| 60 000 zł – 300 000 zł | 7 767,85 zł (100% przeciętnego wynagrodzenia) | 699,11 zł |
| powyżej 300 000 zł | 13 982,13 zł (180% przeciętnego wynagrodzenia) | 1 258,39 zł |
Formy opodatkowania a odliczenie składki zdrowotnej
Sposób obliczania i odliczania składki zdrowotnej zależy od wybranej formy opodatkowania. Polski Ład wprowadził odmienne zasady dla różnych form rozliczeń podatkowych, co bezpośrednio wpływa na efektywne obciążenie podatkowe przedsiębiorcy.
Odliczenie składki zdrowotnej przy ryczałcie
Podatnicy na ryczałcie mogą odliczyć od przychodu 50% zapłaconych składek zdrowotnych. Okres rozliczeniowy trwa od grudnia poprzedniego roku do listopada roku bieżącego.
Odliczenie składki zdrowotnej przy karcie podatkowej
Podatnicy na karcie podatkowej mogą odliczyć do 19% zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Podstawa wymiaru składki jest stała i równa minimalnemu wynagrodzeniu w danym roku podatkowym.
Odliczenie składki zdrowotnej przy podatku liniowym
Podatnicy na podatku liniowym mają najkorzystniejsze warunki – mogą odliczyć od dochodu lub zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zapłacone składki zdrowotne do kwoty 12 900 zł rocznie. Podstawą obliczenia jest dochód, a okres rozliczeniowy standardowo trwa od lutego 2023 do stycznia 2024.
Kto nie może odliczyć składki zdrowotnej?
Polski Ład wprowadził istotne ograniczenia w zakresie odliczania składki zdrowotnej od podatku. Największą grupą, która utraciła to prawo, są podatnicy rozliczający się według skali podatkowej – zarówno pracownicy na umowie o pracę, jak i przedsiębiorcy wybierający tę formę opodatkowania.
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej zachowali natomiast przedsiębiorcy stosujący:
- podatek liniowy (19%)
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- kartę podatkową
Należy pamiętać, że w przypadku ryczałtu i karty podatkowej nie ma możliwości odliczenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe, ponieważ te formy opodatkowania nie uwzględniają kosztów uzyskania przychodów.
Osoby rozliczające się według skali podatkowej
Podatnicy rozliczający się według skali podatkowej całkowicie utracili możliwość odliczenia składki zdrowotnej. Dotyczy to zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników na umowie o pracę czy zleceniu. Składka zdrowotna w ich przypadku wynosi 9% dochodu i jest naliczana od faktycznie osiągniętego dochodu w danym okresie rozliczeniowym.
Sytuacja ta szczególnie dotyka osoby o wyższych dochodach – wraz ze wzrostem zarobków rośnie kwota odprowadzanej składki zdrowotnej, której nie można odliczyć. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu podatnicy mogli odliczać 7,75% podstawy wymiaru składki. Mimo obniżenia stawki podatku dochodowego z 17% do 12% w pierwszym progu podatkowym, brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej stanowi realne zwiększenie obciążeń fiskalnych.
